​

“ၵေႃတႆး” ပဵၼ်မုၵ်ႉၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ပၵ်းသဝ်းမီးဝႆႉယူႇၼႂ်းၸေႊမိူင်းတႆး၊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႊ။ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇ ယုၵ်ႉမုၼ်းပိူင်တီႇ မူဝ်ႇၶရေႇၸီႇလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် လူၺ်ႈလၢႆးပၢႆပႆႇၺႃႇလႄႈလၢႆးသၢင်ႈတၢင်ႉႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်း ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ လွင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း။ ၽူႈၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း “ၵေႃတႆး” ပဵၼ်ၸၢႆးၽူင်း ၶွင်ႇလႄႈ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း ၸၢႆးသႅင်ၾႃႉ ဢၼ်ယၢမ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ၊ ၸိုင်ႈထႆး။ ၶႃတင်းသွင် လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ “လၢႆးၵၢၼ်သၢင်ႈတၢင်ႉႁႅင်းၵူၼ်း မိူင်း” တီႈဝဵင်းမူိင်းၵွၵ်ႇ မိူဝ်ႈ 1998 သေ ဝၢႆးမႃး တႅပ်းတတ်းမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆးသေ တႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းၼင်ႇလႆႈႁဵတ်းႁူႉမႃး။ မုၵ်ႉၸုမ်း “ၵေႃတႆး” ၵေႃႇတင်ႈမႃးမိူဝ်ႈ 1999 ဝၢႆးသေ ၸတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးၽူႈၶဝ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း 11 ၵေႃႉ။ တင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈၼၼ်ႉမႃး ၵေႃတႆးၵေႃႈ လႆႈၸတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉသေ မီးၽူႈၶဝ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉမႃးသေ ယဝ်ႉ ယၢမ်းၸင်ႇၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းမီးယူႇ 400 ၵေႃႉပၢႆ။

ၵေႃတႆးယုမ်ႇယမ်မၼ်ႈၵႅၼ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ၽူႈဢၼ်သၢင်ႈႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶိုၼ်း။ ၵေႃတႆးၸုၵ်းၸင်ႈပုၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်း ထၢၼ်ႈငဝ်ႈသေ သၢင်ႈတၢင်ႉႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႊႁူမ်ႈသၢင်ႈပႃးၸွမ်းလႆႈ ၼႂ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႊၵၢၼ်တႅပ်းတတ်းၸၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်း။ ၵေႃတႆးယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ်လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႊ၊ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ လွင်ႈ တြႃးၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး၊ လုၵ်ႉတီႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼႆႉသေ ပေႃးၵူၼ်းမိူင်းတႆးယုမ်ႇယမ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၸိုင် ၸၢင်ႊထိုင်တီႈယိူင်းမၢႆလွင်ႈဢွင်ႇမၢင်ႇ။ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်သိုဝ်ႉလႆႈၼႂ်းၵၢတ်ႇ ၼႂ်းသႃးငၢႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈငႅမ်ႈလႄႈ တႃႇလႆႈမႃးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈ မီးတၢင်းၶတ်းၸႂ် တၢင်းၽင်ၸႂ်ၼိူဝ် ၼႃႈ ၵၢၼ်တႃငၢၼ်းတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈယူႇယဝ်ႉ။